Tìm hiểu sơ đồ mạch nguồn ATX của máy tính và cách sửa chữa các lỗi - Hướng dẫn chi tiết

Bài viết này cung cấp thông tin chi tiết về sơ đồ mạch nguồn ATX của máy tính và cách sửa chữa các lỗi phổ biến. Tìm hiểu về cấu trúc mạch nguồn ATX và những vấn đề thường gặp, cùng với các giải pháp và phương pháp sửa lỗi.

Bắt đầu bài viết:

Mạch nguồn ATX (Advanced Technology eXtended) là một thành phần quan trọng trong máy tính để cung cấp năng lượng điện cho các linh kiện và phụ kiện khác nhau. Sơ đồ mạch nguồn ATX của máy tính được thiết kế để đảm bảo cung cấp điện ổn định và bảo vệ các linh kiện khỏi các vấn đề như quá tải, quá áp, ngắn mạch và nhiệt độ cao. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về sơ đồ mạch nguồn ATX của máy tính và cách sửa chữa các lỗi phổ biến.

1. Cấu trúc sơ đồ mạch nguồn ATX

Sơ đồ mạch nguồn ATX bao gồm các linh kiện như nguồn điện chính, bộ điều khiển, các linh kiện bảo vệ và các linh kiện khác để cung cấp năng lượng điện cho các linh kiện trong máy tính. Hình ảnh minh họa sơ đồ mạch nguồn ATX và chức năng của từng linh kiện sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về cấu trúc của nó.

2. Các lỗi phổ biến và cách sửa chữa

a. Máy tính không khởi động hoặc không có nguồn điện: Kiểm tra kết nối nguồn, công tắc nguồn và đảm bảo nguồn điện vào đúng. Nếu vẫn không có nguồn điện, có thể có vấn đề với nguồn điện chính hoặc bộ điều khiển và cần thay thế.

b. Máy tính bị tắt nguồn đột ngột: Điều này có thể do quá tải, quá áp hoặc ngắn mạch. Kiểm tra các linh kiện gắn vào nguồn điện và đảm bảo rằng chúng hoạt động đúng cách. Nếu vẫn gặp vấn đề, có thể cần kiểm tra các linh kiện bảo vệ như bảo vệ quá áp hoặc quá tải.

c. Tiếng kêu lạ từ nguồn điện: Tiếng kêu có thể là dấu hiệu của một linh kiện hỏng hoặc quá tải. Kiểm tra các linh kiện và đảm bảo rằng chúng không bị hỏng hoặc quá tải. Nếu vẫn còn tiếngkêu, có thể cần thay thế linh kiện đó.

d. Nguồn điện không ổn định: Nếu máy tính gặp vấn đề với nguồn điện không ổn định, có thể gây ra sự cố hoặc gây hại cho các linh kiện khác. Kiểm tra điện áp đầu ra của nguồn điện bằng đồng hồ đo và đảm bảo nó ổn định. Nếu không, có thể cần thay thế nguồn điện.

3. Cách sửa chữa các lỗi mạch nguồn ATX

a. Kiểm tra kết nối: Đảm bảo rằng các kết nối nguồn được cắm chắc chắn và không bị oxi hóa. Nếu có kết nối không tốt, hãy tháo ra và làm sạch trước khi cắm lại.

b. Thay thế linh kiện hỏng: Nếu xác định được linh kiện nào gây ra vấn đề, hãy thay thế nó bằng linh kiện mới và đảm bảo chúng tương thích với nguồn điện ATX.

c. Kiểm tra linh kiện bảo vệ: Kiểm tra và đảm bảo rằng các linh kiện bảo vệ như bảo vệ quá áp, quá tải hoặc ngắn mạch hoạt động đúng. Nếu cần, thay thế các linh kiện này.

d. Thay thế nguồn điện: Nếu không thể sửa chữa các lỗi hoặc vấn đề liên quan đến nguồn điện ATX, có thể cần thay thế nguồn điện hoàn toàn bằng một nguồn mới và đảm bảo nó tương thích với hệ thống của bạn.

Tóm lại, sơ đồ mạch nguồn ATX của máy tính là một phần quan trọng trong việc cung cấp năng lượng điện cho máy tính. Bằng cách tìm hiểu về cấu trúc của nó và cách sửa chữa các lỗi phổ biến, bạn có thể giải quyết các vấn đề liên quan đến nguồn điện ATX một cách hiệu quả. Hãy đảm bảo tuân thủ các biện pháp an toàn khi làm việc với nguồn điện để tránh nguy hiểm.

Nếu bạn gặp vấn đề phức tạp hoặc không tự tin trong việc sửa chữa nguồn điện ATX, hãy liên hệ với một chuyên gia kỹ thuật hoặc nhà cung cấp dịch vụ để được hỗ trợ chính xác và an toàn.

Đây là một bài viết tổng quan về sơ đồ mạch nguồn ATX của máy tính và cách sửa chữa các lỗi phổ biến. Hy vọng rằng nó sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về nguồn điện ATX và giải quyết các vấn đề liên quan đến nó.

Phân tích sơ đồ mạch nguồn ATX máy tính và cách sửa chữa các lỗi

DDưới đây là Sơ đồ mạch nguồn ATX của một tác giả người Czech. Theo tác giả, công suất thực của mạch nguồn này là 200W tuy nhiên theo tôi thấy thì bộ nguồn này sẽ chạy không thua gì, thậm chí còn hơn các nguồn Noname trên thị trường Việt Nam ghi công suất 400W-500W. Mạch này sử dụng IC điều xung họ TL494 (tương đương KA7500). Các bạn nên xem thêm datasheet của IC để hiểu rỏ hơn về IC này. Phân tích sơ đồ mạch nguồn ATX máy tính và cách sửa chữa các lỗi.

1. Mạch Chỉnh lưu:

a. Phân tích

ĐĐiện xoay chiều 220V từ điện lưới qua cầu chì F1 (250V/5A) qua mạch lọc (C1, R1, T1, C4, T5) để đến Cầu diod D21, D22, D23, D24. Giữa 2 chân tụ lọc nguồn chính C5 và C6 là Công tắc chọn chế độ điện áp đầu vào là 115V hoặc 220V. Nếu công tắc chuyển sang 115V thì mạch lọc phía sau sẽ là mạch nâng đôi điện áp (Khi đó cắm vào điện 220V sẽ nổ ngay).

Varistors Z1 và Z2 có chức năng bảo vệ quá áp trên đầu vào. Nhiều trường hợp bật công tắc 115V rồi cắm vào 220V thì cầu chì F1 và 1 trong 2 con Z1 và Z2 sẽ chết ngay tức khắc. Cái này chỉ tồn tại ở các bộ nguồn máy bộ hoặc nguồn công suất thực còn các nguồn noname xuất xứ Trung Quốc, Đài Loan thì gần như không có. Ở cuối mạch này, khi ta cắm điện thì phải có nguồn 310VDC tại 2 đầu ra của cầu diod..

b. Lỗi thường gặp

– Lỗi thường gặp là đứt cầu chì F1, chết Varistors Z1 và Z2, chết các cầu Diod D21..D24. Nguyên nhân chủ yếu là do gặt công tắc 115/220V sang 115V rồi cắm vô điện 220V. Hoặc có chạm tải ở ngỏ ra. Nên ta phải kiểm tra các ngỏ ra trước khi cấp điện cho mạch. Như ở bài phân tích, cuối mạch này có điện áp 300V là OK.

– Một số trường hợp cặp tụ lọc nguồn C5, C6 (hai tụ to đùng dể thấy nhất đó) bị khô hoặc phù sẽ làm cho nguồn không chạy hoặc chạy chậm chờn, tuột áp.

2. Mạch nguồn cấp trước: (5V Standby – Dây màu tím) hay còn gọi là nguồn phụ (Secon power supply)

a. Phân tích

– Theo Sơ đồ này, Transistor Q12 (C3457) sẽ dao động theo kiểu “tích thoát” và bên thứ cấp của biến áp T6 sẽ có điện áp qua Diod D28 qua IC ổn áp họ 78L05 và sẽ có 5V STB chuẩn trên dây màu tím. Đường này sẽ làm nhiệm vụ “cấp nguồn cho mạch POWER ON” (còn gọi là “Turn On Logic”) và mạch khởi động qua mạng (ở những máy có hổ trợ).

– Ngoài ra điện áp sẽ qua Diod D30 cấp nguồn cho chân 12 của IC điều xung TL494. Dể thấy, khi nguồn chính chạy IC này sẽ lấy nguồn nuôi từ đường 12V chính thông qua diod D.

– Mạch cấp trước loại này ít thông dụng hơn loại sử dụng OPTO và IC họ 431 (lqv77 tôi sẽ đề cập vấn đề này trong một bài viết khác hoặc khi phân tích một sơ đồ cụ thể khác).

b. Lỗi thường gặp

– Khi một bộ nguồn không chạy, việc đầu tiên trước khi ta mở vỏ hộp nguồn là kiểm tra xem dây màu tím có 5V STB hay không? Nếu không là mạch nguồn cấp trước đã hư.

– Thường thì chết Q12 C3457, zener ZD2, Diod D28 đứt hoặc chạm, chết IC 78L05.

– Mạch này OK thì khi ta cắm điện là nó luôn luôn được chạy.

– Tuy nhiên dạng mạch cấp trước này ít thông dụng bằng lọai có OPTO và IC họ 431

3. Mạch công tắc (Còn gọi Power ON)

a. Phân tích

– Khi ta nhấn nút Power On trên thùng máy (Hoặc kich power on bằng cách chập dây xanh lá và dây đen) Transistor Q10 sẽ ngưng dẫn, kế đó Q1 cũng ngừng dẫn. Tụ C15 sẽ nạp thông qua R15. Chân số 4 của IC TL494 sẽ giảm xuống mức thấp thông qua R17. Theo qui định, chân 4 mức thấp IC TL494 sẽ chạy và ngược lại chân 4 ở mức cao IC TL494 sẽ không chạy. Đây là chổ cốt lõi để thực hiện mạch “công tắc” và mạch “bảo vệ”.

b. Lỗi thường gặp

– Sau khi kiểm tra dây tím có 5V STB thì việc thứ hai cần làm là kiểm tra xem dây công tắc xanh lá cây có mức CAO (khoảng 2,5V ~ 5 V) hay không? Lưu ý là dây xanh lá chỉ cần có mức CAO (tức 2,5V ~ 5V) mà không cần thiết phải là 5V. Một số bạn kiểm tra thấy chưa đủ 5V thì lo đi sửa lỗi chổ này và loay hoay mãi.

– Mạch này chạy với điện áp và dòng thấp nên rất ít hư hỏng. Việc mất áp này rất ít xảy ra (Vì nó lấy từ nguồn 5V STB của dây tím mà). Lỗi thường gặp là có mức CAO nhưng kick nguồn không chạy. Lỗi này do các mạch ở phía sau như “Nguồn chính không chạy”, có chạm tải bị “mạch Bảo vệ” ngăn không cho chạy.

– Nói tóm lại mạch này gần như không hư. Nếu kiểm tra mọi thứ đều bình thường mà kích nguồn không chạy thì thay thử IC điều xung TL494. Vì chân số 4 của IC sẽ quyết định việc chạy hay không chạy mà bị lỗi thì kick đến sáng IC cũng không chạy.

4. Hoạt động nguồn chính:

a. Phân tích

– Sau khi bấm công tắc thì chân 4 IC TL494 sẽ ở mức thấp và IC TL494 sẽ hoạt động. Tại chân 8 và chân 11 sẽ xuất hiện xung dao động lần lượt thông qua 2 Transistor Driver là Q3 và Q4 qua Biến áp đảo pha T2 kích dẫn 2 Transistor Công suất kéo đẩy Q1 và Q2 (2SC4242 tương đương E13007) tạo xung cấp cho biến áp chính T3. Ở ngỏ ra các đường điện áp tương ứng sẽ được nắng bằng Diod qua cuộn dây, tụ lọc cho ta 12V, 5V…

b. Lỗi thường gặp

Lỗi thường gặp: chết cặp công suất nguồn Q1, Q2 2SC4242. Transistor này có dòng chịu đựng 7A, chịu áp 400V, công suất 400W. Có thể thay tương đương bằng E13005, E13007 có bán trên thị trường. Chạm các diod xung nắng điện ở ngỏ ra (thường là diod đôi hình dạng 3 chân như Transistor công suất) D18, D28, D83-004… đo đây là Diod xung nên chỉ thay bằng diod xung (tháo ra từ các nguồn khác) hoặc thay đúng Diod xung không thay bằng các diod nắng nguồn thông thường được. Chết IC điều xung TL494 ít nhưng vẫn thường xảy ra. Thường thấy các tụ lọc ngỏ ra bị khô hay phù có thể gây chập chờn không ổn định hoặc sụt áp.

* Lưu ý: Các Transistor công suất và diod xung nắng điện mạch này bị chạm sẽ gây đứt cầu chì và làm chết các diod nắng điện ở mạch chỉnh lưu.

5. Mach ổn áp hồi tiếp:

– Mạch hồi tiếp (feedback) sẽ trích mẫu từ các đường 5V, -5V, 12V, -12V thông qua R25 và R26 để trở về chân số 1 (feedback) của IC TL494. Căn cứ vào tín hiệu này IC sẽ cấp xung ra mạnh hơn hay yếu hơn để cho điện áp ngã ra luôn ổn định ở mức 5V và 12V tương ứng.

6. Mạch Power Good:

– Mạch này sẽ tính toán các đường áp chính phụ rồi đưa ra kết luận là bộ nguồn có OK hay không. Mainboard sẽ lấy tín hiệu này làm chuẩn để hoạt động hay không hoạt động.

7. Mạch quá áp (overvoltage)

– Thành phần chính gồm Q5 và Q6 và các linh kiện xung quanh. Cũng trích mẫu từ các đường nguồn và tính toán nếu áp sai quy định sẽ cúp nguồn ngay. Ví dụ: Khi kết nối nhầm giữa 5V và -5V sẽ có điện áp đi qua D10, R28, D9 đến cực B của Q6. Transistor này sẽ dẫn và làm cho transistor Q5 dẫn. 5V từ chân 14 IC TL494 qua Diod D11 về chân 4 IC TL494 làm cho chân này ở mức cao, lập tức IC sẽ bị ngừng hoạt động

8. Các bệnh thường gặp trong bộ nguồn ATX cho máy tính PC

Bệnh 1 : Bộ nguồn không hoạt động, thử chập chân PS_ON xuống Mass ( chập dây xanh lá vào dây đen ) nhưng quạt vẫn không quay

Nguyên nhân hư hỏng trên có thể do :

Chập một trong các đèn công suất => dẫn đến nổ cầu chì, mất nguồn 300V đầu vào .

Điện áp 300V đầu vào vẫn còn nhưng nguồn cấp trước không hoạt động, không có điện áp 5V STB

Điện áp 300V có, nguồn cấp trước vẫn hoạt động nhưng nguồn chính không hoạt động .

Kiểm tra :

Cấp điện cho bộ nguồn và kiểm tra điện áp 5V STB ( trên dây mầu tím) xem có không ? ( đo giữ dây tím và dây đen ) => Nếu có 5V STB ( trên dây mầu tím) => thì sửa chữa như Trường hợp 1

Nếu đo dây tím không có điện áp 5V, bạn cần tháo vỉ nguồn ra ngoài để kiểm tra .

Đo các đèn công suất xem có bị chập không? đo bằng thang X1Ω

=> Nếu các đèn công suất không chập => thì sửa như Trường hợp 2 ở dưới .

=> Nếu có một hoặc nhiều đèn công suất bị chập => thì sửa như Trường hợp 3 ở dưới

Sửa chữa :

Trường hợp 1: Vẫn có điện áp 5V STB nhưng khi đấu dây PS_ON xuống Mass quạt không quay.

Phân tích: Có điện áp 5V STB nghĩa là có điện áp 300V DC và thông thường các đèn công suất trên nguồn chính không hỏng, vì vậy hư hỏng ở đây

là do mất dao động của nguồn chính, bạn cần kiểm tra như sau :

Bạn đưa trỏchuột vào sơ đồ đểxem chú thích

Sơ đồmạch nguồn chính trong bộnguồn ATX

Đo điện áp Vcc 12V cho IC dao động của nguồn chính

Đo kiểm tra các đèn Q3 và Q4 khuếch đại đảo pha .

Nếu vẫn có Vcc thì thay thử IC dao động

Trường hợp 2 : Cấp điện cho nguồn và đo không có điện áp 5V STB trên dây mầu tím , kiểm tra bên sơcấp các đèn công suất không hỏng, cấp nguồn và đo vẫn có 300V đầu vào.

Phân tích :Trường hợp này là do nguồn cấp trước không hoạt động, mặc dù đã có nguồn 300V đầu vào, bạn cần kiểm tra kỹ các linh kiện sau của nguồn cấp trước :

Kiểm tra điện trở mồi R1

Kiểm tra R, C hồi tiếp : R2, C3

Kiểm tra Dz

Trường hợp 3 :Không có điện áp 5V STB, khi tháo vỉ mạch ra kiểm tra thấy một hoặc nhiều đèn công suất bị chập .

Phân tích : Nếu phát hiện thấy một hoặc nhiều đèn công suất bị chập thì ta cần phải tìm hiểu và tự trả lời được câu hỏi : Vì sao đèn công suất bị chập? bởi vì đèn công suất ít khi bị hỏng mà không có lý do .

Một trong các nguyên nhân làm đèn công suất bị chập là

1. Khách hàng gạt nhầm sang điện áp 110V

2. Khách hàng dùng quá nhiều ổ đĩa => gây quá tải cho bộ nguồn

3. Một trong hai tụ lọc nguồn bịhỏng => làm cho điện áp điểm giữa hai đèn công suất bịlệch .

– Bạn cần phải kiểm tra để làm rõ một trong các nguyên nhân trên trước khi thay các đèn công suất .

– Khi sửa chữa thay thế, ta sửa nguồn cấp trước chạy trước =>sau đó ta mới sửa nguồn chính .

– Cần chú ý các tụ lọc nguồn chính, nếu một trong hai tụ bị hỏng sẽ làm cho nguồn chết công suất, nếu một tụ hỏng thì đo điện áp trên hai tụ sẽ bị lệch ( bình thường sụt áp trên mỗi tụ là 150V )

– Cần chú ý công tắc 110V- 220V nếu gạt nhầm sang 110V thì điện áp DC sẽ là 600V và các đèn công suất sẽ hỏng ngay lập tức .

Bệnh 2 : Mỗi khi bật công tắc nguồn của máy tính thì quạt quay vài vòng rồi thôi

Phân tích nguyên nhân: Khi bật công tắc nguồn => quạt đã quay được vài vòng chứng tỏ

=> Nguồn cấp trước đã chạy

=> Nguồn chính đã chạy

=> Vậy thì nguyên nhân dẫn đến hiện tượng trên là gì ???

Hiện tượng trên là do một trong các nguyên nhân sau :

Khô một trong các tụ lọc đầu ra của nguồn chính => làm điện áp ra bị sai => dẫn đến mạch bảo vệcắt dao động sau khi chạy được vài giây . Khô một hoặc cả hai tụ lọc nguồn chính lọc điện áp 300V đầu vào => làm cho nguồn bị sụt áp khi có tải => mạch bảo vệ cắt dao động

Kiểm tra và sửa chữa :

Đo điện áp đầu vào sau cầu đi ốt nếu < 300V là bị khô các tụ lọc nguồn.

Đo điện áp trên 2 tụ lọc nguồn nếu lệch nhau là bị khô một trong hai tụ lọc nguồn, hoặc đứt các điện trở đấu song song với hai tụ.

Các tụ đầu ra ( nằm cạnh bối dây ) ta hãy thay thử tụ khác, vì các tụ này bị khô ta rất khó phát hiện bằng phương pháp đo đạc .

Từ khoá: Tìm hiểu sơ đồ mạch nguồn ATX của máy tính và cách sửa chữa các lỗi | Công Nghiệp Tự Động, #congnghieptudong, #kythuatkhanhhoa, #chiasehuuich, #chiasekinhnghiem, #dientu, #daihoc, #caodang, #trungcap, #hocnghedien, #meovathay, #meovat, #diencongnghiep, #tudonghoa, #diendandung, #codientu, #huongdan, #chiase, #viralreels, #viral, #viralvideo, #xuhuong, #trend.

1. Sơ đồ mạch nguồn ATX

2. Sơ đồ mạch nguồn ATX của máy tính

3. Nguồn ATX và cấu trúc mạch

4. Cách hoạt động của nguồn ATX

5. Kiến thức về sơ đồ mạch nguồn ATX

6. Sửa chữa lỗi nguồn ATX

7. Cách kiểm tra nguồn ATX

8. Nguyên nhân gây lỗi nguồn ATX

9. Các lỗi phổ biến của nguồn ATX

10. Hướng dẫn sửa chữa nguồn ATX

Đây là một số từ khóa phổ biến mà người dùng có thể sử dụng khi tìm kiếm thông tin về sơ đồ mạch nguồn ATX của máy tính và cách sửa chữa các lỗi.

Video giới thiệu

Tính đến thời điểm này đã có nhiều khách hàng tin tưởng và sử dụng dịch vụ của chúng tôi. Xin chân thành cảm ơn. Hãy Liên Hệ .

Chúng tôi Chân thành cảm ơn quý khách hàng gần xa đã tin tưởng hr. Khách hàng có nhu cầu sử dụng dịch vụ hoặc mua sản phẩm thì Bấm nút

VÀO XEM CỬA HÀNG